اطلس محصولات پتروشیمی ایران: ظرفیت تولید، محصولات صادراتی ۱۴۰۴

محصولات پتروشیمی ایران یکی از ستون‌های اصلی اقتصاد این کشور محسوب می‌شوند و با تکیه بر منابع غنی گاز طبیعی، جایگاه ویژه‌ای در بازار جهانی دارند. در سال ۲۰۲۵، با ظرفیت اسمی ۹۶ میلیون تن و تولید واقعی ۸۳ میلیون تن، بیش از ۱۰۴ محصول متنوع تولید می‌شود که هر یک نقش کلیدی در صنایع مختلف ایفا می‌کنند.

اگر به دنبال اطلاعات دقیق و حرفه‌ای درباره “محصولات پتروشیمی ایران کدامند” هستید، این راهنما توسط شیمیکو، پیشرو در این صنعت، شما را با جزئیات جامع و رسمی همراهی می‌کند.

حقیقت این است که محصولات پتروشیمی ایران نه تنها نیازهای داخلی را تأمین می‌کنند، بلکه با صادرات ۳۴ میلیون تنی در سال ۲۰۲۴ (ارزش ۱۷ میلیارد دلار)، حضور قابل‌توجهی در بازارهای بین‌المللی دارند. با برنامه‌ریزی برای افزایش ظرفیت به ۱۳۱ میلیون تن تا ۲۰۲۸، این صنعت پتانسیل رشد چشمگیری را نشان می‌دهد.

اما درک این پتانسیل نیازمند بررسی دقیق ظرفیت تولید، مقاصد صادراتی، و کاربردهای هر محصول است. با ما همراه شوید تا این جزئیات را به‌صورت حرفه‌ای بررسی کنیم.

چرا محصولات پتروشیمی ایران در مرکز توجه‌اند؟

محصولات پتروشیمی ایران از گاز طبیعی، دومین ذخیره بزرگ جهان در این کشور، تولید می‌شوند. این منابع، همراه با ۷۲ مجتمع فعال تحت نظارت شرکت ملی صنایع پتروشیمی (NPC)، بستری مستحکم برای این صنعت فراهم کرده‌اند. در سال ۲۰۲۴-۲۰۲۵، تولید به ۸۳ میلیون تن رسیده که نشان‌دهنده رشد ۸ درصدی نسبت به سال قبل است. این رشد، علی‌رغم چالش‌هایی مانند تحریم‌ها و محدودیت‌های عرضه گاز، نشان‌دهنده پایداری این بخش است.

برای سرمایه‌گذاران، صنعتگران، و تحلیلگران، دانستن اینکه “ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران چقدر است” و “کدام کشورها این محصولات را می‌خواهند” می‌تواند تصمیم‌گیری را دقیق‌تر کند.

این محصولات در پنج دسته اصلی دسته‌بندی می‌شوند: کودهای شیمیایی، مواد پایه و شیمیایی، آروماتیک‌ها، پلیمرها، و هیدروکربن‌ها. هر دسته با ظرفیت و کاربردهای خاص خود، بخشی از زنجیره ارزشی را تشکیل می‌دهد که ۴۰ درصد صادرات غیرنفتی ایران را شامل می‌شود.

عسلویه با ۴۵.۴ درصد تولید و ماهشهر با ۳۱.۵ درصد، مراکز اصلی این صنعت هستند. با این حال، ۲۲ درصد ظرفیت بلااستفاده به دلیل محدودیت‌های گاز، نشان‌دهنده پتانسیل بهبود است. “محصولات پتروشیمی ایران با وجود چالش‌ها، نقش محوری در اقتصاد دارند”، طبق تحلیل‌های صنعتی.

بررسی دقیق و حرفه‌ای محصولات پتروشیمی ایران

وقتی به دنبال “جزئیات محصولات پتروشیمی ایران” هستید، انتظار دارید اطلاعات کامل و رسمی دریافت کنید. شیمیکو با دقت هر محصول را با تأکید بر ظرفیت تولید و مقاصد صادراتی بررسی می‌کند. بیایید گروه به گروه پیش برویم.

۱- کودهای شیمیایی: پایه‌های کشاورزی پایدار

کودهای شیمیایی ۹.۶ درصد از تولید را تشکیل می‌دهند و نقش مهمی در امنیت غذایی دارند.

– اوره:

با ظرفیت ۷.۵ میلیون تن، اوره یکی از محصولات کلیدی است. این کود با غنای ۴۶ درصد نیتروژن، رشد گیاهانی مثل گندم، برنج، و ذرت را تا ۳۰ درصد افزایش می‌دهد. فرآیند تولید آن از واکنش آمونیاک و دی‌اکسید کربن در فشار بالا و دمای کنترل‌شده انجام می‌شود. سالانه ۵ میلیون تن از این محصول به هند، ترکیه، و آفریقا صادر می‌شود، و کیفیت آن در بازارهای جهانی مورد توجه است. این کود در کشت‌های آبی و دیم کاربرد گسترده‌ای دارد.

– دی‌ آمونیوم فسفات (DAP):

با ۷۵۰ هزار تن تولید، DAP ترکیبی از فسفر (۴۶ درصد) و نیتروژن (۱۸ درصد) است. این کود برای محصولات باغی مثل سیب و مرکبات در مناطق شمالی ایران مثل گیلان و مازندران استفاده می‌شود. مقاصد صادراتی شامل پاکستان، بنگلادش، و بخش‌هایی از آسیای مرکزی است.

– سولفات آمونیوم:

با ۶۴۵ هزار تن، سولفات آمونیوم برای خاک‌های اسیدی مناسب است و در کشت چای، مرکبات، و سبزیجات کاربرد دارد. صادرات آن به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و برخی بازارهای خاورمیانه انجام می‌شود.

۲- مواد پایه و شیمیایی: قلب صنعت پتروشیمی

این گروه با ۴۵.۴ درصد سهم، مواد اولیه کلیدی را برای صنایع مختلف تأمین می‌کند و نقش محوری در زنجیره تولید دارد. این دسته به دلیل تنوع و حجم بالای تولید، یکی از ستون‌های اصلی صنعت پتروشیمی ایران محسوب می‌شود.

– متانول:

متانول با ۱۵.۷ میلیون تن، بزرگ‌ترین محصول این دسته است. این ماده از سنتز گاز (ترکیب هیدروژن و مونوکسید کربن) در فشار بالا و دمای کنترل‌شده تولید می‌شود و به عنوان حلال در صنایع رنگ‌سازی، پلاستیک، و تولید سوخت‌های زیستی استفاده می‌شود. متانول همچنین در تولید فرمالدئید (برای چسب‌ها و تخته‌های چوبی) و اسید استیک (برای مواد شیمیایی و استات‌ها) نقش دارد. سالانه ۱۰ میلیون تن از این محصول به چین، هند، و کره جنوبی صادر می‌شود، که نشان‌دهنده تقاضای بالا در بازارهای آسیایی است. این محصول به دلیل انعطاف‌پذیری در کاربردها، یکی از پررونق‌ترین صادرات ایران است.

– اتیلن:

با ۹.۲ میلیون تن، ماده اولیه اصلی برای تولید انواع پلاستیک‌ها، از جمله پلی‌اتیلن، است. این ماده از هیدروکربن‌های سبک مثل اتان در فرآیند کراکینگ حرارتی تولید می‌شود و در بسته‌بندی مواد غذایی، ساخت لوله‌های مقاوم، و فیلم‌های صنعتی کاربرد دارد. صادرات آن به اروپا (به‌ویژه آلمان و ایتالیا) و آسیا (چین و ژاپن) برای تولید محصولات باکیفیت انجام می‌شود، که نشان‌دهنده جایگاه ایران در زنجیره جهانی است.

– آمونیاک:

با ۸.۷ میلیون تن، پایه تولید کودهای شیمیایی مثل اوره و مواد شیمیایی مثل نیتریک اسید است. این ماده در صنایع سنگین، از جمله تولید مواد منفجره و پلاستیک‌ها، نیز کاربرد دارد. مقاصد صادراتی اصلی آن شامل هند، ژاپن، و برخی کشورهای جنوب شرق آسیا است، که نشان‌دهنده اهمیت آن در کشاورزی منطقه است.

– اسید سولفوریک:

اسید سولفوریک با ۳.۲ میلیون تن، در استخراج معادن (مثل مس و روی)، تولید کودهای فسفاته، و پالایش نفت استفاده می‌شود. این ماده از واکنش گوگرد و آب در فرآیند تماس تولید می‌شود و صادرات آن به کشورهای عربی خلیج‌فارس و برخی بازارهای آفریقایی انجام می‌شود.

بهترین تأمین کنندگان مواد شیمیایی + قیمت و خرید

۳- آروماتیک‌ ها: ارزش‌افزوده در صنعت

آروماتیک‌ها ۴.۴ درصد سهم دارند و در صنایع تخصصی و باارزش کاربرد دارند، که ارزش افزوده قابل‌توجهی برای اقتصاد ایجاد می‌کنند.

– بنزن:

با ۱.۳ میلیون تن تولید، برای تولید استایرن (مواد اولیه پلاستیک‌ها، فوم‌های عایق، و ظروف) استفاده می‌شود. این محصول در صنعت خودروسازی برای قطعات داخلی و در بسته‌بندی برای محافظت از مواد حساس کاربرد دارد. فرآیند تولید آن از نفتا با روش‌های پیشرفته مثل اصلاح کاتالیزوری انجام می‌شود. سالانه ۰.۸ میلیون تن به اروپا (آلمان، فرانسه) و آمریکا (به‌ویژه برای صنایع شیمیایی) صادر می‌شود، که نشان‌دهنده کیفیت بالای آن است.

– پارازایلن:

با ۱.۱ میلیون تن، پایه تولید PET (بطری‌های نوشابه، الیاف پلی‌استر برای لباس‌های مقاوم، و بسته‌بندی‌های سبک) است. این ماده در صنعت نساجی برای تولید پارچه‌های بادوام و در بسته‌بندی مواد غذایی برای حفظ تازگی استفاده می‌شود. فرآیند تولید آن از نفتا با جداسازی ایزومرها انجام می‌شود. صادرات ۰.۷ میلیون تن به چین (برای نساجی) و ترکیه (برای بسته‌بندی) انجام می‌شود.

– تولوئن:

به عنوان حلال در تولید رنگ‌ها، جوهر چاپ، و پوشش‌دهی فلزات، با صادرات محدود به کشورهای خاورمیانه (عمان، امارات) به دلیل تقاضای منطقه‌ای.

– مخلوط زایلن:

برای تولید سوخت باکیفیت، رنگ‌های صنعتی، و مواد شیمیایی، با انعطاف‌پذیری بالا در شرایط مختلف. صادرات آن به کشورهای آسیایی (ژاپن، کره جنوبی) برای صنایع پالایش و رنگ‌سازی انجام می‌شود.

۴- پلیمرها: ستون ساخت‌ و ساز و بسته‌ بندی

پلیمرها ۳۱.۵ درصد تولید را تشکیل می‌دهند و نقش اساسی در زیرساخت‌ها و بسته‌بندی دارند.

– پلی‌ اتیلن سنگین:

با ۴.۴ میلیون تن، برای تولید لوله‌های مقاوم در برابر فشار، مخازن ذخیره آب، و فیلم‌های صنعتی که در برابر پارگی مقاومت می‌کنند، استفاده می‌شود. سالانه ۲.۵ میلیون تن به اروپا (آلمان، ایتالیا)، چین، و هند صادر می‌شود، که نشان‌دهنده تقاضای بالا در پروژه‌های زیرساختی است.

– پلی‌ پروپیلن:

با ۳.۳ میلیون تن، در تولید قطعات خودرو (مثل سپرها)، کیسه‌های مقاوم، و ظروف یک‌بارمصرف کاربرد دارد. صادرات ۱.۸ میلیون تن به ترکیه (برای خودروسازی) و آسیا (برای بسته‌بندی) انجام می‌شود.

– پلی‌ اتیلن سبک خطی:

برای فیلم‌های کشاورزی که رطوبت را حفظ می‌کنند و بسته‌بندی‌هایی با انعطاف‌پذیری و شفافیت بالا، استفاده می‌شود. صادرات آن به کشورهای آسیای جنوب شرقی (اندونزی، ویتنام) برای کشاورزی و بسته‌بندی مواد غذایی است.

– پلی‌ استایرن:

در تولید عایق‌های حرارتی، ظروف یک‌بارمصرف، و بسته‌بندی‌های محافظ، با خواص عایق‌بندی عالی، استفاده می‌شود. صادرات آن به اروپا (فرانسه، اسپانیا) برای ساخت‌وساز و صنایع غذایی انجام می‌شود.

۵- هیدروکربن‌ ها: پایه تولید و انرژی

هیدروکربن‌ ها ۹.۱ درصد از تولید را تشکیل می‌دهند و نقش اساسی در تأمین انرژی و مواد اولیه دارند.

– اتان:

با ۳.۳ میلیون تن، به عنوان خوراک برای تولید اتیلن و پروپیلن استفاده می‌شود. این هیدروکربن از گاز طبیعی با فرآیند جداسازی کریوژنیک تولید می‌شود. صادرات آن به کشورهای خلیج‌فارس (عربستان، کویت) برای تولید پلاستیک انجام می‌شود.

– پروپان:

به عنوان سوخت و ماده اولیه در گرمایش خانگی و صنایع پالایشگاهی، استفاده می‌شود. صادرات آن به کشورهای آسیایی (چین، ژاپن) برای تأمین انرژی است.

– بوتان:

برای تولید گاز مایع و سوخت، با کاربرد در اجاق‌ها و کپسول‌های صنعتی، استفاده می‌شود. صادرات آن به ترکیه و برخی کشورهای اروپایی برای مصارف خانگی انجام می‌شود.

جدول مقایسه‌ ای جامع محصولات پتروشیمی ایران

اهمیت محصولات پتروشیمی ایران در اقتصاد جهانی

محصولات پتروشیمی ایران، بر پایه گاز طبیعی (دومین ذخیره جهان)، توسط ۷۲ مجتمع فعال تحت نظارت شرکت ملی صنایع پتروشیمی (NPC) تولید می‌شوند. در سال ۲۰۲۴-۲۰۲۵، تولید به ۸۳ میلیون تن رسیده که رشد ۸ درصدی را نشان می‌دهد. این صنعت، با تمرکز بر تنوع محصولات، نقش کلیدی در تنوع اقتصادی دارد. “صنعت پتروشیمی ایران با تولید مواد اولیه، ارزش افزوده ۳ تا ۵ برابری نسبت به نفت خام ایجاد می‌کند”، نقل از گزارش U.S. Energy Information Administration.

ظرفیت تولید پتروشیمی ایران چقدر است؟

ظرفیت تولید پتروشیمی ایران در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۰۵ میلیون تن است، با تولید واقعی ۸۳.۵ میلیون تن. این افزایش ۹ میلیون تنی از ۱۵ طرح جدید ناشی می‌شود. “ظرفیت اسمی تا پایان ۱۴۰۴ به ۱۰۵ میلیون تن می‌رسد”، نقل از مدیرعامل NPC در خبرگزاری مهر. در سال ۱۴۰۳، تولید ۷۴.۳ میلیون تن بود که ۷۹ درصد ظرفیت اسمی را محقق کرد. این رشد، علی‌رغم کمبود خوراک، نشان‌دهنده پایداری است. تا پایان برنامه هفتم، ظرفیت به ۱۳۱.۵ میلیون تن می‌رسد.

ظرفیت تولید پتروشیمی ایران ۱۴۰۴

ظرفیت تولید پتروشیمی ایران ۱۴۰۴ با ۱۹ طرح (۶ طرح تکمیل‌شده) به ۱۰۶ میلیون تن می‌رسد. ۲۲ درصد ظرفیت خالی (۲۲ میلیون تن) به دلیل کمبود خوراک است. تمرکز بر خوراک پایدار، مانند جمع‌آوری گازهای مشعل، کلیدی است. محصولات پتروشیمی پایه مانند اتیلن و متانول، ۷۰ درصد این ظرفیت را تشکیل می‌دهند.

لیست شرکت‌ های پتروشیمی ایران

لیست شرکت‌های پتروشیمی ایران شامل ۷۲ مجتمع است، از جمله پتروشیمی جم (الفین‌ها)، بندر امام (اتیلن)، و هلدینگ خلیج فارس (بزرگ‌ترین هلدینگ). “فهرست صنایع پتروشیمی ایران شامل ۵۲ شرکت فعال است”، از ویکی‌پدیا. شرکت ملی صنایع پتروشیمی (NIPC) ناظر است.

فهرست صنایع پتروشیمی ایران

فهرست صنایع پتروشیمی ایران از واحدهای الفین (اتیلن، پروپیلن) تا آروماتیک (بنزن، تولوئن) را شامل می‌شود. هلدینگ خلیج فارس با ۱۵ شرکت، بزرگ‌ترین است. اطلس مجتمع‌های پتروشیمی ایران، ۵۵ واحد را فهرست می‌کند.

محصولات صادراتی پتروشیمی کشور کدامند؟

محصولات صادراتی پتروشیمی ایران شامل متانول (۱۲ میلیون تن در ۱۴۰۴)، اوره (۶ میلیون تن)، و پلی‌اتیلن (۵ میلیون تن) است. “صادرات پتروشیمی ۴۰ درصد غیرنفتی را تشکیل می‌دهد”، از S&P Global. در ۱۴۰۳، ۱۹.۴ میلیارد دلار صادر شد.

صادرات پتروشیمی ایران به چین

صادرات پتروشیمی ایران به چین ۶۰ درصد متانول و ۳۰ درصد پلیمرها را شامل می‌شود. چین بزرگ‌ترین خریدار است، با ۱۰ میلیارد دلار در ۱۴۰۳.

زنجیره ارزش پتروشیمی ایران چگونه است؟

زنجیره ارزش پتروشیمی ایران از خوراک گاز (اتان، پروپان) به محصولات پایه (اتیلن، متانول) و میانی (PVC، PET) و نهایی (لاستیک، پلاستیک) می‌رسد. “تکمیل زنجیره ارزش تا ۷ سال آینده هدف است”، نقل از مدیرعامل NPC. محصولات پتروشیمی پایه، ۷۰ درصد تولید را تشکیل می‌دهند.

محصولات پتروشیمی پایه

محصولات پتروشیمی پایه شامل اتیلن، پروپیلن، آمونیاک، و متانول است. لیست مواد شیمیایی پتروشیمی شامل ۳۵۰ نوع است.

تحریم‌ ها روی پتروشیمی کشور تاثیر دارد؟

تحریم‌ها بر پتروشیمی ایران تاثیرگذارند، با کاهش ۱۰ درصدی صادرات در ۴ ماهه ۱۴۰۴ (۶.۹ میلیارد دلار). “تحریم‌ها صادرات را تهدید می‌کند، اما تولید ۸ درصد رشد داشته”، از Euronews. مکانیزم ماشه و پتروشیمی، صادرات را ۵-۸ میلیون تن کاهش می‌دهد.

دانلود pdf اطلس محصولات پتروشیمی

اطلس محصولات پتروشیمی pdf، سندی جامع است که ظرفیت تولید، محصولات، و مجتمع‌ها را فهرست می‌کند. این اطلس، مانند نقشه‌ای دقیق، جزئیات ۱۰۴ محصول را از کودها تا پلیمرها پوشش می‌دهد. دانلود اطلس محصولات پتروشیمی pdf از منابع رسمی مانند سایت NPC امکان‌پذیر است، و شامل داده‌های ۱۴۰۲ است. “اطلس، ابزار کلیدی برای برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری است”، طبق کتاب اطلس مجتمع‌های پتروشیمی ایران. برای دانلود اطلس محصولات پتروشیمی ایران کلیک نمایید.

محصولات جدید پتروشیمی ۱۴۰۴

محصولات جدید ۱۴۰۴ شامل پلی‌استایرن تبریز، پلی‌پروپیلن پارس، و متانول سبلان است. “۱۵ طرح جدید ۶.۸ میلیون تن ظرفیت اضافه می‌کند”، از میز انرژی. ۱۳ محصول جدید از تکمیل زنجیره پروپان.

اطلس جغرافیایی پتروشیمی عسلویه

اطلس جغرافیایی پتروشیمی عسلویه، ۲۴ مجتمع را در منطقه ویژه اقتصادی پارس نشان می‌دهد، با تمرکز بر الفین‌ها. “عسلویه ۴۵.۴ درصد تولید را دارد”، از PSEEZ.

نقش پتروشیمی در اقتصاد کشور

پتروشیمی ۴۰ درصد صادرات غیرنفتی و ۱۴ میلیارد دلار ارزآوری دارد. “صنعت پتروشیمی جایگاه ششم در ۷۱ بخش اقتصادی دارد”، از پلیمرمال. ۳۵ درصد صادرات غیرنفتی.

دعوت به همکاری حرفه‌ای: شریک شوید و پتانسیل محصولات پتروشیمی ایران را فتح کنید!

آیا به دنبال شریک مطمئن و متخصص برای بهره‌ برداری از پتانسیل عظیم محصولات پتروشیمی ایران هستید؟ با شیمیکو همراه شوید! ما راه‌حل‌های سفارشی و نوآورانه‌ای برای نیازهای شما طراحی کرده‌ایم. همین حالا با ما تماس بگیرید یا به وب‌سایت ما سر بزنید تا جزئیات بیشتر را کشف کنید و قدم اول را برای موفقیت مشترک بردارید!