آب اکسیژنه چیست؟ | روش‌های تولید، خواص و ۱۰ کاربرد اصلی این ماده

آخرین بروزرسانی در: اردیبهشت ۹ام, ۱۴۰۳

خواندن
آب اکسیژنه

آب اکسیژنه، پراکسید هیدروژن یا هیدروژن پراکسید، یک ترکیب شیمیایی با فرمول H2O2 است. در شکل خالص، این ترکیب، مایعی بسیار کم رنگ مایل به آبی، کمی غلیظ‌تر از آب است.پراکسید هیدروژن ساده‌ترین پر اکسید (ترکیبی با پیوند یگانه اکسیژن – اکسیژن) است. این ماده به عنوان اکسید کننده، سفید کننده و ضد عفونی کننده استفاده می‌شود.

آب اکسیژنه غلیظ، یک نوع اکسیژن واکنش پذیر محسوب می‌شود. ویژگی شیمیایی آن تحت تأثیر ماهیت پیوند ناپایدار “پر اکسید” است. این ماده، ماده ای ناپایدار است و در حضور نور به آرامی تجزیه می‌شود. به دلیل ناپایداری شدید، پر اکسید هیدروژن معمولاً با یک تثبیت کننده در یک محلول اسیدی ضعیف، در بطری‌هایی به رنگ تیره ذخیره می‌شود.

هیدروژن پر اکسید در سیستم‌های بیولوژیکی از جمله بدن انسان نیز یافت می‌شود. آنزیم‌هایی که از پر اکسید هیدروژن استفاده می‌کنند و یا تجزیه می‌شوند، با نام “پراکسیداز” شناخته می‌شوند.

فهرست مطالب

نگاهی به تاریخچه آب اکسیژنه

پراکسید هیدروژن برای اولین بار در سال ۱۸۱۸ توسط “لوئیس ژاک تنارد”، از واکنش پر اکسید باریم با اسید نیتریک جداسازی شد.

در نسخه بهینه شده این فرآیند، از اسید کلریدریک و به دنبال آن اسید سولفوریک برای رسوب محصول جانبی “کلرید باریم” استفاده شده است. فرآیند “تنارد” از اواخر قرن نوزدهم تا اواسط قرن ۲۰ استفاده شد. روش‌های مدرن‌تر تولید هیدروژن پر اکسید در ادامه بحث شده است.

روش‌های تولید آب اکسیژنه

امروزه پراکسید هیدروژن تقریباً به طور انحصاری توسط فرآیند اکسیداسیون “۲-اتیل-۱۰،۹-دی هیدروکسی آنتراسن” به “۲-اتیل آنترا کوئینون” و “پراکسید هیدروژن” در حضور اکسیژن هوا تولید می‌شود. سپس مشتق “آنترا کوئینون”، استخراج شده و با استفاده از گاز هیدروژن در حضور کاتالیزور فلزی مجدداً به ترکیب دی هیدروکسی احیا می‌شود. معادله کلی فرآیند بسیار ساده است:

H2 + O2 → H2O2

با این وجود صرفه اقتصادی این فرآیند به عواملی نظیر بازیابی مؤثر حلال‌های “کوئینون“، استخراج و کاتالیزور هیدروژناسیون بستگی دارد.

در گذشته، از فرایندهای غیر آلی برای تولید آب اکسیژنه استفاده می‌شد؛ این واکنش‌ها شامل الکترولیز محلول آبی اسید سولفوریک یا بی سولفات آمونیوم اسیدی (MH4HSO4) بود. در سال ۱۹۹۴، تولید جهانی هیدروژن پر اکسید حدود ۱.۹ میلیون تن بود که غلظت آن ۷۰٪ بود.

امروزه در صنعت، هیدروژن پراکسید تقریباً منحصراً توسط فرآیند آنترا کوئینون (Anthraquinone) تولید می‌شود که در سال ۱۹۳۶ رسمیت یافت و در سال ۱۹۳۹ به ثبت رسید.

تولید آب اکسیژنه

خواص و کاربردهای هیدروژن پر اکسید

در ادامه با کاربرد های این ماده آشنا خواهیم شد

۱- خواص شیمیایی آب اکسیژنه

H2O2 یکی از قوی‌ترین اکسید کننده‌های شناخته شده است؛ حتی قوی‌تر از کلر، دی اکسید کلر و پرمنگنات پتاسیم. به واسطه کاتالیز، H2O2، بعد از فلورین، در دومین واکنش می‌تواند به رادیکال‌های هیدروکسیل (OH°) تبدیل شود. جدول زیر، مقایسه‌ای را میان این ترکیب و سایر اکسنده‌های قوی نشان می‌دهد:

 

 
پتانسیل اکسیداسیون (ولت)    اکسید کننده
۳.۰ فلورین
۲.۸ رادیکال هیدروکسیل
۲.۱ اوزون
۱.۸  هیدروژن پر اکسید
۱.۷ پرمنگنات پتاسیم
۱.۵ دی اکسید کلرین
۱.۴ کلرین

این ماده می‌تواند خود به خود به آب و اکسیژن تجزیه شود. این ماده معمولاً به عنوان یک ماده اکسید کننده عمل می‌کند، اما واکنش‌های زیادی وجود دارد که در آن به عنوان یک عامل کاهش دهنده نقش دارد و اکسیژن را به عنوان محصول جانبی آزاد می‌کند. همچنین به راحتی هر دو پر اکسیدهای معدنی و آلی را تشکیل می‌دهد.

۲- فرمول تجزیه آب اکسیژنه

پراکسید هیدروژن غالباً به طور خود به خود در قالب یک واکنش گرمازا، به آب و گاز اکسیژن تجزیه می‌شود:

انرژی + ۲H2O2 → H2O2 + O2

این واکنش بسیار مطلوب است. سرعت تجزیه آب اکسیژنه به دما و غلظت پراکسید و همچنین pH و وجود ناخالصی‌ها و تثبیت کننده‌ها بستگی دارد. پر اکسید هیدروژن با بسیاری از موادی که کاتالیزورها آنها را تجزیه می‌کنند سازگار نیست، از جمله بسیاری از فلزات واسطه و ترکیبات آنها. کاتالیزورهای متداول شامل دی اکسید منگنز، پرمنگنات پتاسیم و نقره هستند.

ریختن پر اکسید هیدروژن با غلظت زیاد بر روی ماده قابل اشتعال می‌تواند باعث آتش سوزی سریع و آزاد شدن اکسیژن در اثر تجزیه پراکسید هیدروژن شود. برای جلوگیری از تجمع گاز اکسیژن، باید پر اکسید را در یک ظرف با تهویه عالی نگهداری کرد.

در حضور کاتالیزورهای خاص ، مانند Fe۲+ یا Ti۳+، تجزیه هیدروژن پراکسید ممکن است مسیر دیگری را طی کند؛ رادیکال‌های آزاد مانند OH (هیدروکسیل) و OOH تشکیل می‌شوند. ترکیبی از H2O2 و Fe۲+ به عنوان معرف “فنتون” شناخته می‌شود.

۳- واکنش‌های Redox – اکسیداسیون / احیا در آب اکسیژنه

در محلول آبی، پراکسید هیدروژن می‌تواند انواع یون‌های غیر آلی را اکسید کرده یا کاهش دهد (احیا کند). هنگامی که هیدروژن پراکسید به عنوان یک عامل کاهنده عمل می‌کند، گاز اکسیژن نیز تولید می‌شود. در محلول اسیدی، Fe۲+ به Fe۳+ اکسید می‌شود:

(۲Fe۲+ (aq) + H2O2 +2H + (aq) → ۲Fe۳ + (aq) + 2H2O (l

همچنین، سولفیت (SO۳۲-) به سولفات، اکسید می‌شود (SO۴۲-). علاوه بر این، پرمنگنات پتاسیم توسط H2O2 اسیدی به Mn۲+ کاهش پیدا می‌کند. در شرایط قلیایی، برخی از این واکنش‌ها معکوس می‌شوند. Mn۲+  به Mn۴+ اکسید می‌شود.

۲Fe۳+ + H2O2+2OH → ۲Fe۲+ +۲H2O + O2

از پراکسید هیدروژن غالباً به عنوان یک ماده اکسید کننده در شیمی آلی استفاده می‌شود. یک مثال از این کاربرد، اکسیداسیون “تیو اترها” به “سولفوکسیدها” است.

۴- تشکیل ترکیبات پر اکسید

پراکسید هیدروژن، یک اسید ضعیف است و می‌تواند نمک‌های هیدرو پراکسید یا پراکسید یا مشتقات بسیاری از فلزات را تشکیل دهد. به عنوان مثال، هیدروژن پراکسید با محلول‌های آبی اسید کرومیک می‌تواند یک پراکسید آبی ناپایدار را تشکیل دهد.

همچنین می‌تواند با واکنش با آنیون‌ها، “پراُکسوآنیون” تولید کند. به عنوان مثال، واکنش با بوراکس منجر به پربورات سدیم، یک ترکیب سفید کننده در مواد شوینده لباس، می‌شود:

Na2B4O7+ 4H2O2+ 2NaOH → ۲Na2B2O4 (OH)4 + H2O

هیدروژن پر اکسید اسیدهای کربوکسیلیک (R-COOH) را به اسیدهای پراکسی (R-COOOH) تبدیل می‌کند. پراکسید هیدروژن با استون واکنش داده و باعث تشکیل “پراکسید استون” می‌شود و در تعامل با ازن، “تری اکسید هیدروژن” را تولید می‌کند.

واکنش H2O2 با اوره باعث تولید “کربو آمید پراکسید” می‌شود که برای سفید کردن دندان‌ها استفاده می‌شود. پراکسید هیدروژن با ازن واکنش داده و تری اکسیدان را تشکیل می‌دهد.

۵- خاصیت قلیایی H2O2

پراکسید هیدروژن یک باز بسیار ضعیف‌تر از آب است، اما می‌تواند ترکیبات اضافی با خاصیت اسیدی قوی ایجاد کند. سوپراسید HF / SbF5 ترکیبات ناپایداری را تشکیل می‌دهد که حاوی یون +[H3O2] است.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی آب اکسیژنه

نام ترکیب
IUPAC نامگذاری
پراکسید هیدروژن/Hydrogen peroxide
نام‌های متداول دیگر:
دی اکسان/Dioxidane
اکسیدانیل/Oxidanyl
پر هیدروکسی اسید/Perhydroxic acid
۰- هیدروکسیل/۰-hydroxyol
دی اکسید دی هیدروژن/Dihydrogen dioxide
آب هیدروژن دار (هیدروژنه شده)/Oxygenated water
پر اُکسان/Peroxaan
شاخص‌های شناسایی
۷۷۲۲-۸۴-۱  CAS Number
۲۳۱-۷۶۵-۰ EC Number
۷۸۴ PubChem CID
ویژگی‌ها و خواص
H۲O۲ فرمول شیمیایی
۳۴.۰۱۴۷ g/mol جرم مولی
آبی بسیار کم رنگ – بی رنگ در حالت محلول شکل ظاهری
۱.۱۱ g/cm۳ (۲۰ °C, 30% (w/w) محلول )
۱.۴۵۰ g/cm۳ (۲۰ °C, خالص)
دانسیته
−۰.۴۳ °C (31.23 °F; 272.72 K) نقطه ذوب

امتزاج پذیر

حلالیت در آب

محلول در اتر و الکل
نامحلول در اترهای نفتی

حلالیت در سایر ترکیبات

۵ mmHg (30 °C)

فشار بخار

۱۱.۷۵

ثابت تفکیک اسیدی (pKa)
ترموشیمی

۱.۲۶۷ J/(g·K) (گاز)
۲.۶۱۹ J/(g·K) (مایع)

ظرفیت حرارتی (C)

−۱۸۷.۸۰ kJ/mol

آنتالپی استاندارد تشکیل (ΔfH۲۹۸)
ترکیبات مرتبط با هیدروژن پر اکسید
آب/Water
اوزون/Ozone
هیدرازین/Hydrazine
دی سولفید هیدروژن/Hydrogen disulfide
دی فلورید دی اکسیژن/Dioxygen difluoride
Related compounds

کاربردهای آب اکسیژنه

۱- کاربرد هیدروژن پر اکسید به عنوان سفید کننده و رنگ بَر

حدود ۶۰٪ از تولید پراکسید هیدروژن در جهان برای صنعت کاغذسازی و بازیافت کاغذ استفاده می‌شود. در این دو صنعت مهم، این ترکیب، نقش ماده رنگ بر یا سفید کننده را دارد.

دومین کاربرد عمده صنعتی پراکسید هیدروژن، استفاده در تولید پر کربنات سدیم و سولفات سدیم است که به عنوان سفید کننده‌های ملایم در مواد شوینده لباس استفاده می‌شوند. سدیم پرکربنات، یک ترکیب جانبی از واکنش کربنات سدیم و پراکسید هیدروژن است.

وقتی ماده شوینده در آب حل می‌شود، پراکسید هیدروژن و کربنات سدیم آزاد می‌شود. این عوامل سفید کننده به خودی خود فقط در دمای شستشو، ۶۰ درجه سانتیگراد (۱۴۰ درجه فارنهایت) یا بالاتر، مؤثر هستند و بنابراین، اغلب همراه با فعال کننده‌ها استفاده می‌شوند؛ این فعال کننده‌ها باعث تمیز شدن لباس‌ها در دمای پایین می‌شود.

۲- کاربرد هیدروژن پراکسید در تولید ترکیبات آلی

هیدروژن پر اکسید در تولید پر اکسیدهای آلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. “دی اکسید دی بنزوئیل”، نمونه‌ای است که با حجم بالا تولید می‌شود. اسیدهای پراکسی مانند اسید پر استیک و اسید متا کلروپراکسی بنزوئیک نیز با استفاده از پراکسید هیدروژن تولید می‌شوند. از هیدروژن پراکسید برای تولید مواد منفجره مبتنی بر پراکسید آلی، مانند “پراکسید استون” استفاده می‌شود.

۳- کاربرد آب اکسیژنه برای ضد عفونی

از هیدروژن پراکسید در برخی فرآیندهای تصفیه فاضلاب برای از بین بردن ناخالصی‌های آلی استفاده می‌شود. در فرآیند اکسیداسیون پیشرفته، واکنش فنتون، رادیکال هیدروکسیل با واکنش پذیری بالا را تولید می‌کند؛ این، باعث کاهش ترکیبات آلی می‌شود؛ ترکیبات آلی از جمله ترکیباتی که بسیار قوی هستند شامل ترکیبات آروماتیک یا هالوژنه.

همچنین هیدروژن پراکسید می‌تواند ترکیبات گوگرددار موجود در زباله یا پسماند را اکسید کند. این فرآیند بسیار مفید است زیرا به طور کلی بوی نامطبوع آنها را کاهش می‌دهد.

پراکسید هیدروژن ممکن است برای استریل کردن و ضد عفونی سطوح مختلف از جمله ابزارهای جراحی  استفاده شود؛ از طرفی دیگر ممکن است در حالت بخار برای پاک سازی و استریل کردن اتاق عمل هم استفاده شود.

H2O2 اثر قوی روی ویروس‌ها، باکتری‌ها، مخمرها و اسپورهای باکتریایی نشان می‌دهد. هیدروژن پراکسید ۳ درصد برای از بین بردن فعالیت باکتری‌ها و قارچ‌ها به کار می‌رود اما غلظت‌های بالاتر، ۷ درصد یا ۳۰ درصد، مدت زمان بیشتری را نیاز دارد تا فعالیت میکروارگانیسم‌ها را مختل کند.

هیدروژن پراکسید برای ضد عفونی، به عنوان یک جایگزین بی خطر برای محیط زیست در برابر سفید کننده‌های حاوی “کلر” معرفی شده‌اند. این ترکیب به راحتی تجزیه می‌شود و اکسیژن و آب را ایجاد می‌کند. به طور کلی به عنوان یک ماده ضد میکروبی و ضد عفونی کننده بی خطر، توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، ایمن شناخته می‌شود.

۴- از بین بردن لکه‌های خون با محلول آب اکسیژنه

هیدروژن پراکسید به عنوان ماده سفید کننده، با لکه خون واکنش نشان می‌دهد؛ بنابراین اگر یک لکه خون تازه باشد یا خیلی قدیمی نباشد، استفاده از پراکسید هیدروژن در صورت لزوم حتی بیش از یک بار، باعث برطرف شدن کامل لکه خون می‌شود.

از H2O2 تجاری، همانطور که در داروخانه‌ها به صورت محلول ۵/۲ درصد یا ۳ درصد به فروش می‌رسد، می‌توان برای از بین بردن لکه‌های خون روی فرش و لباس استفاده کرد. اگر چند قاشق غذاخوری پراکسید را روی لکه بریزیر، در ناحیه خون، حباب ایجاد می‌کند. بعد از چند دقیقه می‌توانید مایع اضافی را با پارچه یا حوله نرم از بین ببرید و به این ترتیب، لکه از بین می‌رود. با این حال باید مراقب بود زیرا پراکسید هیدروژن باعث سست شدن الیاف پارچه یا تغییر رنگ بسیاری از پارچه‌ها می‌شود.

۵- برخی از کاربردهای خانگی

هیدروژن پر اکسید دارای کاربردهای خانگی مختلف است، در درجه اول به عنوان یک ماده تمیز کننده و ضد عفونی کننده استفاده می‌شود. در این قسمت به مهم‌ترین موارد کاربردی این ترکیب مهم در مصارف خانگی اشاره می‌کنیم.

H2O2 رقیق شده (بین ۱.۹٪ تا ۱۲٪) مخلوط با آمونیاک محلول، برای سفید کردن موی سر (بلوند کردن مو) استفاده می‌شود. همان اکسیدان که به رنگ مو اضافه می‌شود در حقیقت حاوی درصد متفاوتی از هیدروژن پراکسید است.

از هیدروژن پراکسید برای دندان نیز استفاده می‌شود. ممکن است در بیشتر خمیردندان‌های سفید کننده این ترکیب وجود داشته باشد.

۶- کاربرد آب اکسیژنه در کشاورزی و باغداری

برخی از باغبانان و کشاورزانی که از روش‌های کشت هیدروپونیک استفاده می‌کنند، محلول پراکسید هیدروژن بسیار رقیق را در محلول‌های آبیاری به کار می‌برند. تجزیه این ماده باعث می‌شود، اکسیژن، خود به خود آزاد شود. این فرآیند موجب می‌شود رشد ریشه گیاه افزایش پیدا کند و به درمان پوسیدگی ریشه (مرگ سلول ریشه به دلیل کمبود اکسیژن) و مبارزه با انواع آفات گیاهی نیز کمک می‌کند.

آزمایشات آزمایشگاهی انجام شده بر روی ماهی‌ها در سال‌های اخیر نشان داده است که از هیدروژن پر اکسید خانگی معمولی می‌توان برای تأمین اکسیژن ماهیان کوچک استفاده کرد. این نوع کاربرد نیز به همان دلیل آزاد کردن اکسیژن برای زندگی موجودات آبزی است.

۷- کاربردهای صنعتی آب اکسیژنه

هیدروژن پراکسید یک اکسید کننده قوی است که در کنترل بوی بد سولفید و ترکیبات آلی در سیستم‌های جمع آوری و تصفیه فاضلاب مؤثر است. این ماده معمولاً در سیستم فاضلاب، در مواردی که زمان نگهداری، کمتر از پنج ساعت و حداقل ۳۰ دقیقه قبل از نقطه آزاد شدن سولفید هیدروژن وجود دارد، اعمال می‌شود.

پراکسید هیدروژن، به اکسیژن و آب تجزیه می‌شود و اکسیژن محلول را به سیستم تصفیه خانه‌ها اضافه می‌کند و در نتیجه، تقاضای اکسیژن بیولوژیکی (BOD) را کاهش می‌دهد.

۸- هیدروژن پر اکسید برای کرونا / موارد استفاده و مزایا

همان طور که در قسمت بالا هم به آن اشاره کردیم، این ماده به عنوان یک ماده ضد میکروبی و یک ماده اکسید کننده استفاده می‌شود. همچنین به عنوان ضد عفونی کننده برای پاکسازی زخم‌ها نیز مصرف می‌شود. در محصولات مراقبت شخصی، مانند مواد رنگی و خمیردندان‌ها، پراکسید هیدروژن به عنوان یک ماده اکسید کننده عمل می‌کند و اثر روشن کنندگی / سفید کنندگی را ارائه می‌دهد.

این ویژگی‌ها نشان می‌دهد که اهمیت هیدروژن پر اکسید برای کرونا در این چند ماه اخیر در سال ۹۸ و ۹۹، بسیار برجسته بوده است.

هیدروژن پراکسید در صنایع بهداشتی برای تمیز کردن و ضد عفونی کردن سطوح استفاده می‌شود. در طی بیماری همه گیر کرونا ویروس، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، استفاده از پراکسید هیدروژن در فاز بخار با غلظت بالا را برای ضد عفونی کردن محیط‌های مهم تأیید کرد.

همچنین ضد عفونی کردن ماسک‌های تنفسی N95 برای افرادی که در بیمارستان‌ها و مراکز نگهداری بیماران کرونایی کار می‌کنند، از طریق این ترکیب امکان پذیر است. این فناوری به افراد این امکان ررا می‌دهد تا از ماسک‌های تنفسی در صورت کمبود، استفاده مجدد شود.

محصولات مبتنی بر هیدروژن پراکسید که توسط مصرف کنندگان برای مصارف خانگی خریداری می‌شوند، معمولاً آب اکسیژنه ۳ درصد است. دستورالعمل‌های تولید کننده باید برای استفاده ایمن دنبال شود.

۹- آب اکسیژنه در محصولات بهداشت و سلامت شخصی

باکتری‌ها، انگل‌ها، ویروس‌ها، سموم و مخمرها همه عواملی هستند که پراکسید هیدروژن، آن‌ها را از بین می‌برد. این ماده این پاتوژن‌های زنده و غیر زنده را اکسید و خنثی می‌کند. بیمارستان‌ها و سایر سیستم‌های بهداشتی- درمانی، پراکسید هیدروژن را برای تمیز کردن و ضد عفونی کردن اتاق‌ها  مصرف می‌کنند.

۱۰- هیدروژن پر اکسید خوراکی در صنایع غذایی و آشامیدنی

پراکسید هیدروژن با گرید خوراکی با خلوص ۳۵٪ موجود است و یک ماده تمیز کننده و ضد عفونی کننده ایده آل در این صنعت به شمار می‌رود. در تولید پنیر از این ترکیب استفاده می‌شود. برای از بین بردن بوی تند برخی نوشیدنی‌ها هم از این ماده استفاده می‌شود.

 ایمنی آب اکسیژنه

حتی هیدروژن پر اکسید به صورت خالص یا رقیق، می‌تواند خطرات متعددی داشته باشد. غلظت‌های زیاد تقریباً ۷۰٪، پراکسید هیدروژن می‌تواند بخار تولید کند؛ بخارات در فشار معمول جو، بیش از ۷۰ درجه سانتیگراد (۱۵۸ درجه فارنهایت) منفجر می‌شوند.

تقطیر پراکسید هیدروژن در فشارهای طبیعی بسیار خطرناک است و باید از آن اجتناب شود.

بخارات پراکسید هیدروژن می‌تواند در تماس با با هیدروکربن‌ها، مواد حساس با قابلیت انفجار را تشکیل دهد. انجام واکنش‌های خطرناکی از احتراق تا انفجار با الکل‌ها، کتون‌ها، اسیدهای کربوکسیلیک (به ویژه اسید استیک)، آمین‌ها و فسفر، گزارش شده است.

اگر هیدروژن پر اکسید روی لباس (یا سایر مواد قابل اشتعال) ریخته شود، ابتدا به تدریج، آب، تبخیر می‌شود تا زمانی که غلظت به حد کافی برسد، سپس لباس، به طور خود به خود شعله ور می‌شود.

چرم معمولاً دارای یون‌های فلزی حاصل از تیمار است و تقریباً بلافاصله پس از تماس با این ماده، آتش می‌گیرد.

پراکسید هیدروژن غلیظ (> 50٪) خورنده است و می‌تواند باعث تحریک چشم، غشاهای مخاطی و پوستی شود. بلع محلول‌های پراکسید هیدروژن بسیار خطرناک است. تجزیه آب اکسیژنه در معده، مقادیر زیادی گاز (۱۰ برابر حجم محلول ۳٪) آزاد می‌کند که منجر به خونریزی داخلی می‌شود.

در اثر استنشاق این ترکیب، تحریک شدید ریوی اتفاق می‌افتد.

نکته بسیار مهمی که درباره ایمنی این ماده وجود دارد این است که برای هر یک از غلظت‌های ۳%، ۳۰%، ۵۰، و یا غلظت‌های بالاتر، یک برگه اطلاعات ایمنی یا همان MSDS تعریف شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد خطرات کار با این ماده شیمیایی، باید برگه MSDS مخصوص به همان محلول را تهیه کنید.

ایمنی آب اکسیژنه

شرایط نگهداری و ذخیره هیدروژن پر اکسید

آب اکسیژنه با غلظت پایین را می‌توان با رعایت قوانین و استانداردها، در شرایط کنترل شده نگهداری و ذخیره نمود.

پراکسید هیدروژن باید در ظرفی نگهداری شود که از ماده‌ای ساخته شده باشد که با ماده شیمیایی واکنش نشان ندهد. مواد اولیه بی شماری در دسترس هستند که بر اساس غلظت هیدروژن پر اکسید و درجه (خلوص) آن برای ساخت مخازن و ظروف به کار می‌روند.

به طور کلی، هیدروژن پراکسید، یک اکسید کننده است و باید دور از منابع سوخت و منابع کاتالیزور ذخیره شود. از آنجا که اکسیژن در طی تجزیه طبیعی پراکسید، تشکیل می‌شود، افزایش فشار ناشی از آن می‌تواند باعث شکسته شدن یک ظرف شیشه‌ای شود. بنابراین، H2O2 باید در ظروف پلاستیکی و دارای تهویه کامل، نگهداری شود.

بسته‌بندی آب اکسیژنه

مخازن و ظروف برای بسته بندی آب اکسیژنه باید از یک ماده سازگار، مانند PTFE، پلی اتیلن، فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم ساخته شده باشد. قبل از پر کردن مخازن، ظروف باید تحت فرآیند تمیزکاری قرار گیرد تا قبل از ورود پراکسید، آلودگی‌ها از بین برود. برای بسته بندی این ترکیب هم قوانینی وجود دارد که باید رعایت شود.

بشکه‌های حاوی این ترکیب در حجم ۲۰ لیتر، ۶۰ لیتر یا ۵/۲ لیتر موجود است. البته سفارش به صورت فله‌ای، حمل با تانکرها هم برای این ماده شیمیایی امکان پذیر است.

وضعیت بازار و خرید و فروش آب اکسیژنه

در بازار خرید و فروش آب اکسیژنه یا هیدروژن پر اکسید، با غلظت‌های مختلف سروکار داریم. ۳%، ۶%، ۳۰%، ۳۵%، ۶۰%، ۷۰%، نمونه‌هایی از غلظت‌های این ماده هستند. معمولاً هیدروژن پر اکسید ۳ و ۶ درصد وزنی در داروخانه‌ها در دسترس است.

آب اکسیژنه پاشا ترک و آب اکسیژنه آریا ساسول، دو نمونه از گریدهای صنعتی این ماده هستند. در واحدهای پتروشیمی ایران هم این ترکیب تولید می‌شود.

آب اکسیژنه گرید آزمایشگاهی، شامل محلول‌های ۳۰ درصد وزنی است. گریدهای تجاری از %۷۰ تا %۹۸ نیز موجود است، اما به دلیل فعال بودن بیش از حد، محلول‌های بیش از %۶۸ پراکسید هیدروژن، کاملاً به بخار و اکسیژن تبدیل می‌شود. بنابراین، این گریدها به طور بالقوه، خطرناک‌تر هستند و در انبارهای ذخیره سازی، نیاز به مراقبت اختصاصی و ویژه دارند.

سایت شیمیکو، بهترین مرجع برای تهیه و خرید آب اکسیژنه صنعتی، هیدروژن پر اکسید خوراکی و استعلام قیمت آب اکسیژنه است.

#انتشار آگهی خرید و فروش آب اکسیژنه
منبع:

https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/h/Hydrogen_peroxide.htm#:~:text=Hydrogen%20peroxide%20was%20first%20isolated,precipitate%20the%20barium%20chloride%20byproduct

https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrogen_peroxide

https://www.chemicalsafetyfacts.org/hydrogen-peroxide

https://home.howstuffworks.com/home-improvement/household-hints-tips/cleaning-organizing/hydrogen-peroxide-uses.htm

http://www.h2o2.com/industrial/applications.aspx?pid=83&name=Industrial-Applications

https://www.bellchem.com/news/the-uses-of-hydrogen-peroxide

 

شماره خبر: 825
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (3 امتیاز)
در حال بارگیری ...
1 دیدگاه
6308 بازدید

دیدگاه کاربران

  • نیما علیمردانی ۲۹ خرداد ۱۴۰۱

    سلام و خسته نباشید خدمت شما. ممنون از مطلب خوبتون و اطلاعات کاملی که ارائه کردید. در مورد استفاده از آب اکسیژنه در زمینه کشاورزی سوالی داشتم. آیا این محصول شما را میشه به عنوان تقویت کننده درخت میوه هایی مثل سیب و گیلاس استفاده کرد؟ طریقه مصرفش رو برای درختان لطفا اطلاع رسانی کنید و اگر میشه در مورد قیمت و نحوه ارسالش بفرمایید. من چند وقتیه که دنبال آب اکسیژنه کشاورزی هستم ولی متاسفانه سایت های مواد شیمیایی یا قیمت های خیلی بالایی دارند، یا نحوه استفاده رو اطلاع ندارن و محصولشون صنعتی هستش غیر از شما و آب اکسیژنه تهران اسید که فکر می کنم بشه برای مصرف کشاورزی و درخت میوه ازش استفاده کرد. در ضمن ما ارومیه هستیم. لطفا هزینه ارسال رو هم بفرمایید.

ارسال دیدگاه