مونو پروپیلن گلایکول چیست + خواص، ویژگی ها و کاربردهای MPG

مونو پروپیلن گلایکول (Mono Propylene Glycol)، یک ترکیب شیمیایی همه کاره و پرکاربرد است. MPG یک ماده مایع با کاربردهای بی شمار صنعتی، تجاری و حتی شخصی است. اگر در مورد خواص، کاربردها یا مزایای بالقوه آن کنجکاو هستید، با ما همراه باشید.

در این مقاله، ترکیب، ویژگی‌ها، کاربردها و ملاحظات ایمنی پروپیلن گلایکول را بررسی خواهیم کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا به اطلاعات بیشتر درباره مونو پروپیلن گلایکول و کاربردهای مختلف آن بپردازیم.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی مونو پروپیلن گلیکول

مونو پروپیلن گلایکول (MPG) که به عنوان پروپیلن گلیکول (PG) نیز شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی است. این ترکیب متعلق به طبقه ترکیبات آلی به نام الکل است. این مایع شفاف، چسبناک بوده و بی بو و کمی شیرین است.

MPG معمولاً در صنایع مختلفی مانند مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، داروسازی و خودروسازی استفاده می‌شود. تطبیق‌پذیری آن ناشی از خواص حلال، مرطوب کنندگی و تثبیت کنندگی است. در غذاها و نوشیدنی‌ها، پروپیلن گلیکول به عنوان یک افزودنی برای حفظ رطوبت و بافت استفاده می‌شود. در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی، به عنوان یک حلال برای عطرها و سایر مواد تشکیل دهنده عمل می‌کند. همچنین به عنوان خنک کننده و ضد یخ در کاربردهای خودرو استفاده می‌شود.

در ادامه، بیشتر درباره کاربردهای مونو پروپیلن گلیکول صحبت می‌کنیم.

خواص مونو پروپیلن گلیکول

مونو پروپیلن گلایکول (MPG) فواید و کاربردهای متعددی دارد. در اینجا چند مزیت کلیدی آن را ذکر کرده‌ایم:

• حلال همه کاره و قوی برای طیف وسیعی از مواد و کاربردها
• مرطوب کننده قوی و ضد خشکی
• دارای نقطه انجماد پایین
• پایداری و فراریت کم و ماندگاری طولانی

این مزایا، تطبیق‌پذیری و طیف گسترده‌ای از کاربردهای مونو پروپیلن گلایکول در صنایع مختلف را توجیه می‌کنند.

جدول مشخصات، خواص و ویژگی های مونو پروپیلن گلیکول

تولید پروپیلن گلیکول

روش تولید مونو پروپیلن گلایکول (MPG) از طریق هیدرولیز پروپیلن اکسید (PO) است. مراحل تولید آن عبارتند از:

• پروپیلن با کاتالیزور و هوا یا اکسیژن اکسید می‌شود تا پروپیلن اکسید تولید شود.
• اکسید پروپیلن با آب به کمک کاتالیزور اسیدی یا بازی هیدرولیز می‌شود. این امر مونو پروپیلن گلایکول را تشکیل می‌دهد.
• مخلوط حاصل از هیدرولیز از طریق تقطیر، تبخیر و فیلتراسیون برای حذف ناخالصی‌ها و جداسازی MPG، خالص می‌شود.
• مراحل بیشتری ممکن است برای تنظیم pH، حذف آلاینده ها یا بهبود رنگ و بو انجام شوند.

تولیدکنندگان مختلف می‌توانند در فرآیندهای تولید خود تغییراتی داشته باشند. روش دیگر سنتز و تولید MPG، از طریق واکنش شیمیایی بین کربنات پروپیلن و متانول است.

انواع مونو پروپیلن گلیکول

انواع مختلف مونو پروپیلن گلایکول (MPG) نسبت به گرید مناسب برای کاربردهای مختلف، عبارتند از:

۱-گرید صنعتی پروپیلن گلایکول: قابل استفاده در کاربردهای صنعتی مانند حلال‌ها، فرمولاسیون های ضد یخ، رنگ‌ها، پوشش‌ها و به عنوان یک واسطه شیمیایی

۲-گرید داروسازی پروپیلن گلایکول: قابل استفاده در صنایع دارویی، مراقبت‌های شخصی و صنایع غذایی برای کاربردهایی مانند فرمولاسیون دارویی، آرایشی، مرطوب کننده‌ها و به عنوان افزودنی مواد غذایی

۳-گرید صنعتی با عملکرد مهندسی: پرکاربرد در مواردی مانند خنک‌کننده‌ها، سیالات انتقال حرارت، سیالات هیدرولیک و به عنوان حلال در صنایع مختلف

۴-گرید خوراکی پروپیلن گلایکول: متناسب با استانداردهای نظارتی برای استفاده ایمن در محصولات غذایی و آشامیدنی، پرکاربرد به عنوان حلال، مرطوب کننده، نگهدارنده یا حامل طعم در برنامه‌های غذایی

مواد شیمیایی مشابه مونو پروپیلن گلایکول

برخی از مواد شیمیایی که شبیه مونو پروپیلن گلایکول (MPG) هستند، عبارتند از:

• دی پروپیلن گلیکول (DPG)
• تری پروپیلن گلیکول (TPG)
• اتیلن گلیکول (EG)
• کربنات پروپیلن (PC)

البته این مواد شیمیایی شاید شباهت‌هایی با هم داشته باشند، اما هر کدام خواص و کاربردهای منحصر به فرد خود را نیز دارند.

کاربرد مونو پروپیلن گلیکول

به طور کلی، کاربردهای MPG عبارتند از:

• به عنوان یک جزء در فرمولاسیون ضد یخ خودرو و مایع خنک کننده موتور
• کاربرد به عنوان یک حلال در فرآیندهای صنعتی مختلف؛ مانند تولید شیمیایی، رنگرزی منسوجات، پردازش رنگ‌ها و پوشش‌ها و به عنوان مایع انتقال حرارت
• در فرمولاسیون محصولات مراقبت از پوست، تولید لوازم آرایشی و اقلام مراقبت شخصی؛ مانند لوسیون‌ها، کرم ها، دئودورانت‌ها و محصولات مراقبت از مو
• به عنوان یک ماده در برخی داروها از جمله شربت‌ها، کرم ها و پمادهای سرفه
• برای مصارف غذایی، به عنوان یک مرطوب کننده، حلال و نگهدارنده در محصولات غذایی و آشامیدنی مانند نوشابه‌ها، محصولات پخته شده و طعم دهنده‌ها
• در سیگار، جهت ایجاد پایه ای برای طعم دهنده‌ها و نیکوتین
• کاربرد در صنعت هوانوردی برای یخ زدایی هواپیماها؛ با پاشیدن روی سطوح (به دلیل سمیت کم)
• به عنوان یک مرطوب کننده افزودنی در خوراک دام و غذای حیوانات خانگی
• در فعالیت های کشاورزی، به عنوان یک حامل برای آفت کش ها، علف کش ها و کودها
• در ایجاد دود مصنوعی یا مه برای جلوه‌های نمایشی
• به عنوان جزئی در پاک کننده ها و مواد شوینده خاص و به عنوان حلال برای جوهرها و رنگ ها

کاربرد مونو پروپیلن گلایکول در صنایع غذایی

مونو پروپیلن گلایکول (MPG) در صنایع غذایی معمولاً برای اهداف مختلف استفاده می‌شود. در اینجا چند نمونه از آن‌ها را ذکر کرده‌ایم:

• به عنوان یک مرطوب کننده عمل کرده و به حفظ رطوبت در محصولات غذایی کمک می‌کند. با جلوگیری از خشک شدن آن‌ها، عمر مفید غذاها را افزایش می‌دهد.
• به عنوان یک حلال غیر مضر، برای طعم دهنده‌ها، رنگ‌ها و سایر افزودنی‌های غذایی استفاده می‌شود. این ماده به حل شدن این مواد و اطمینان از توزیع یکنواخت آن‌ها در سراسر محصول کمک می‌کند.
• به عنوان یک تثبیت کننده در فرمولاسیون‌های غذایی خاص، مانند بستنی‌ها و دسرهای منجمد عمل می‌کند. پروپیلن گلایکول به جلوگیری از تشکیل کریستال‌های یخ کمک کرده و بافت و کیفیت را بهبود می‌بخشد.
• پروپیلن گلایکول می‌تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان در برخی مواد غذایی عمل کند. این امر به مهار فرآیند اکسیداسیون کمک کرده و کیفیت و تازگی محصول را حفظ می‌نماید.
• به عنوان یک حامل برای رنگ‌های مواد غذایی، به ویژه در فرمولاسیون مایع استفاده می‌شود. همچنین، به پراکندگی یکنواخت رنگ‌ها و حفظ ثبات آن‌ها کمک می‌کند.

کاربرد مونو پروپیلن گلیکول در محصولات مراقبت از پوست

مونو پروپیلن گلایکول (MPG) به دلیل خواص مفید آن معمولا در ساخت کرم‌های آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. این خواص عبارتند از:

• جاذب قوی رطوبت برای بهبود هیدارته بودن پوست
• یک حلال قوی برای ترکیب مواد در لوسیون‌ها، کرم‌ها و سرم‌ها
• تنظیم ویسکوزیته و بهبود بافت کرم برای استفاده
• افزایش پایداری، ماندگاری و جلوگیری از جداسازی مواد و رشد میکروبی در کرم
• حالت‌دهی و نرم‌کننده پوست
• ایمن و غیر تحریک کننده

عوارض و خطرات منو پروپیلن گلیکول

MPG مانند هر ماده شیمیایی دیگری عوارضی دارد. به طور کلی دو خطر اصلی کار با مونو پروپیلن گلایکول عبارتند از:

• سمیت: اگرچه MPG به طور کلی سمیت کمی دارد، مصرف بیش از حد یا قرار گرفتن در معرض غلظت‌های بالای آن می‌تواند خطرناک باشد. از جمله خطرات آن عبارتند از: تهوع، استفراغ و حتی آسیب کلیه.
• خطرات آتش سوزی و انفجار: MPG مانند بسیاری از ترکیبات آلی قابل اشتعال است و در صورت قرار گرفتن در معرض منبع اشتعال، می‌تواند مشتعل شود.

عوارض پروپیلن گلیکول عبارتند از:

• تحریک پوست و چشم و ایجاد سوزش و قرمزی در صورت تماس مستقیم با ماده
• تحریک مجاری تنفسی، سرفه و مشکل در تنفس در اثر استنشاق غلظت بالای بخار ماده
• واکنش های آلرژیک به MPG در برخی افراد

بسته بندی مونو پروپیلن گلایکول

بسته بندی پروپیلن گلیکول به صورت بشکه‌های فلزی یا پلاستیکی مقاوم، ۲۱۵ یا ۲۲۰ کیلوگرمی است. این ماده را می‌توانید در مقادیر صنعتی نیز در حجم بالا سفارش بدهید.

خرید و فروش مونو پروپیلن گلایکول

مونو پروپیلن گلایکول یک ترکیب شیمیایی پر استفاده و پرکاربرد است. اگر به یک حلال قوی، مرطوب کننده خوب یا خنک‌کننده عالی نیاز دارید، این محصول نیاز شما را پوشش می‌دهد.

منابع:

https://persianutab.com/applications-of-monopropylene-glycol/?lang=en

https://baochemicals.com/what-is-monopropylene-glycol-mpg-uses-and-chemical-properties/

https://www.solventis.net/products/glycols/mono-propylene-glycol/#:~:text=Monopropylene%20glycol%20(also%20known%20as,can%20attract%20hard%20water%20molecules