همه چیز درباره رزین‌ها | انواع رزین و کاربرد آن‌ها

انواع رزین (Resin)، مواد چسبناکی هستند که از طریق فرآیند پخت به پلیمرهای سفت و سخت تبدیل می‌شوند. رزین‌ها به طور طبیعی در صمغ یا شیره برخی درختان وجود دارند اما امروزه اغلب به صورت مصنوعی در صنایع ساخته می‌شوند. برخی از رزین‌های مصنوعی یا سنتزی، خواصی مشابه با رزین‌های گیاهی طبیعی دارند، اما اکثر آن‌ها بسیار متفاوت هستند.

رزین‌های مصنوعی به چند دسته طبقه‌بندی می‌شوند. همه رزین‌ها دارای یک سری خصوصیات شیمیایی و فیزیکی هستند که آن‌ها را برای کاربردهای خاص، مناسب‌تر ساخته است. قیمت رزین نیز بر اساس ساختار و همین ویژگی‌ها تعیین می‌شود.

روش تولید رزین‌ها در صنعت چیست؟

برخی از انواع رزین، از طریق استری کردن ترکیبات آلی ساخته می‌شوند. برخی دیگر از آن‌ها بیشتر شبیه پلاستیک‌های ترموست هستند؛ در این فرآیندها، اصطلاح “رزین” می‌تواند هم برای واکنش‌دهنده هم برای محصول، یا برای هر دو به کار برود.

برای پلاستیک‌های ترموست که از یک مونومر تشکیل شده‌اند، فقط ترکیب مونومر، “رزین” نامیده می‌شود. برای مثال، متیل متاکریلات مایع، زمانی که به حالت مایع یا چسبناک باشد، قبل از پلیمریزه شدن، “رزین” یا “رزین ریخته‌گری” نامیده می‌شود.

رزین پلی متیل متاکریلات، اغلب به شیشه اکریلیک یا “اکریلیک” تغییر نام می‌دهد. برخی از رزین‌ها نیز در پرینترهای سه بعدی استفاده می‌شوند. آنچه مهم است اینکه خواص فیزیکی و شیمیایی رزین با توجه به نحوه تولید، مونومرهای سازنده و منشأ تولید تعریف می‌شود.

انواع رزین، به همراه مروری بر کاربردهای آن‌ها

در این قسمت به بررسی ۱۲ نوع مختلف رزین و خواص و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.

۱-رزین‌های پلی استر (Polyester Resins)

رزین پلی استر از واکنش اسیدهای آلی با دو عامل قلیایی و الکل‌های پلی هیدریک به وجود می‌آیند. این نوع رزین‌ها بسیار انعطاف پذیر هستند و در برابر حرارت، مواد شیمیایی و شعله مقاومت عالی از خود نشان می‌دهند.

رزین‌های پلی استر معمولاً کم هزینه و ارزان قیمت هستند. کاربرد رزین پلی استر عمدتاً برای ساخت و ساز، ورقه‌های پلیمری، فیلرهای خود ترمیم‌کننده، چوب اسکی، چوب‌های ماهیگیری، اجزای هواپیما و کشتی‌ها، پوشش‌ها، لوازم تزئینی و بطری‌ها است.

۲-رزین‌های فنولیک (Phenol formaldehyde resins)

رزین‌های فنولیک نوعی رزین ترموست هستند. این نوع رزین‌ها، در برابر حرارت و ضربه، مقاوم بوده و مقاومت بالایی در برابر خوردگی شیمیایی و نفوذ رطوبت دارند. رزین‌های فنولی به راحتی ماشین‌کاری می‌شوند. پس برای تولید رزین اشباع، لنت ترمز، اجزای الکتریکی، لمینت‌ها، چسب‌های مخصوص سیمان، چسب‌های پیوندی و قالب‌ها استفاده می‌شوند.

۳-رزین‌های آلکیدی (Alkyd Resins)

رزین‌های آلکیدی، در واقع رزین‌های پلی استر ترموپلاستیک هستند که از گرم کردن الکل‌های پلی ‌هیدریک با اسیدهای پلی ‌بازیک ایجاد می‌شوند. این نوع رزین‌ها، خواص الکتریکی و حرارتی عالی و مقاومت شیمیایی خوبی دارند. رزین‌های آلکیدی کم هزینه و ارزان قیمت هستند و برای تولید عایق‌های الکتریکی، قطعات الکترونیکی، پرکننده‌های بتونه و رنگ استفاده می‌شوند.

۴-رزین‌های پلی کربنات (Polycarbonate Resins)

رزین‌های پلی کربنات، همان ترموپلاستیک‌هایی هستند که عموماً از بیسفنول A و فوسژن (phosgene) تولید می‌شوند. رزین‌های پلی کربنات دارای ضریب شکست بالا، پایداری الکتریکی و حرارتی، مقاومت در برابر لکه شدن و مقاومت در برابر فیلتراسیون هستند. این رزین‌ها جایگزین خوبی برای فلزات بوده و در تولید کلاه ایمنی، لنزها، قطعات الکتریکی، فیلم عکاسی و عایق‌ها استفاده می‌شوند.

۵-رزین‌های پلی آمید (Polyamide resin)

رزین‌های پلی آمیدی حاوی یک گروه آمید، به عنوان واحد تکرار شونده در زنجیره‌های مولکولی هستند. این نوع رزین به راحتی قالب‌گیری شده، قوی و مقاوم و سبک وزن است. رزین‌های پلی آمیدی ضریب اصطکاک پایینی دارند و در برابر سایش و اثرات مواد شیمیایی، مقاوم هستند. مهم‌ترین کاربردهای رزین‌های پلی آمیدی، در تولید یاتاقان‌های بدون روغن‌کاری، الیاف، چرخ دنده‌ها، لاستیک، بند ساعت، صنعت بسته‌بندی و بطری‌ها است.

۶-رزین‌های پلی اورتان (Polyurethan Resins)

رزین‌های پلی اورتان، کوپلیمرهایی هستند که از اجزای پلی اُل و ایزوسیانات تشکیل شده‌اند. این رزین‌ها هنگام ترکیب با رزین‌های دیگر، خاصیت ارتجاعی فیلم رزین و چسبندگی بالا به زیرلایه‌ها را دارند. رزین‌های پلی یورتان نیز دارای ویژگی‌های خوب از نظر ازدیاد طول و سختی دارند. از رزین‌های پلی اورتان برای تولید مواد عایق، الاستومرها، چسب‌ها و آسترهای فوم برای لباس استفاده می‌شود.

۷-رزین های سیلیکونی (Silicone Resins)

رزین‌های سیلیکونی در گذشته از طریق سیلیکات سدیم و کلروسیلان‌های مختلف ایجاد می‌شدند، اما امروزه اغلب با تترا اتوکسی سیلان، یا اتیل پلی سیلیکات، و چندین دی سیلوکسان تولید می‌شوند.

رزین‌های سیلیکونی، پایداری حرارتی و مقاومت اکسیداتیو خوبی دارند و انعطاف‌پذیر و آب گریز هستند. این رزین‌ها به دلیل ساختار شبکه‌ای سه بعدی خود، لایه‌های سختی را تشکیل می‌دهند. آن‌ها برای لاستیک‌سازی، تولید رزین‌های تجمعی، تولید کف زدا و مواد مقاوم در برابر آب استفاده می‌شوند.

۸-رزین های اپوکسی (Epoxy Resins)

رزین اپوکسی که پلی اپوکسید نیز نامیده می‌شود، نوعی از پیش‌پلیمرها و پلیمرهای واکنش‌پذیر بوده که حاوی گروه‌های اپوکسید هستند. این رزین دارای مقاومت شیمیایی و حرارتی عالی و خاصیت چسبندگی قوی است.

رزین اپوکسی برای تولید لمینت‌ها، چسب‌ها، کفپوش‌ها، آسترها و پوشش‌های سطحی استفاده می‌شود. رنگ کردن رزین اپوکسی با رنگ‌های پودری بسیار آسان است. پس این رزین‌ها در معرض هوا به راحتی سخت می‌شوند و انتخاب خوبی برای رزین کاری و کارهای هنری هستند.

۹-رزین پلی اتیلن (Polyethylene Resins)

رزین‌های پلی اتیلن رایج ترین نوع رزین هستند و سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون تن تولید می‌شوند. این رزین‌ها دارای مقاومت شیمیایی بوده و در برابر نفوذ بخار یا رطوبت، پایداری خود را حفظ می‌کنند. این رزین‌ها از انعطاف‌پذیری عالی برخوردار هستند.

این مواد برای لمینت‌ها و فیلم‌های بسته‌بندی، تولید ظروف، عایق کابل، پوشش، اسباب بازی‌ها، قالب‌ها، آسترها و لوله پلی اتیلن و برخی اتصالات استفاده می‌شوند.

۱۰-رزین‌های اکریلیک (Acrylic Resins)

رزین‌های اکریلیک، مواد پلاستیکی گرما نرم یا گرما سخت هستند. رزین اکریلیک از اسید اکریلیک، متاکریلیک اسید یا سایر ترکیبات مرتبط تولید می‌شود. این رزین‌ها شفاف بوده و استحکام کششی خوب دارند.

رزین‌های اکریلیک در برابر ضربه و UV مقاوم هستند. از آن‌ها برای ساخت پانل‌های سازه پیش ساخته و تزئینی، چسب‌ها، الاستومرها، پوشش‌ها، تابلو و کاشی‌های شفاف استفاده می‌شود.

۱۱-رزین‌های پلی استایرن (Polystyrene Resins)

رزین‌های پلی استایرن، پلیمرهای هیدروکربنی آروماتیک هستند که از مونومر استایرن ساخته می‌شوند. این مواد تقریباً ارزان بوده و تولید آن‌ها آسان است. رزین پلی استایرن در برابر اسیدها، قلیاها و نمک‌ها مقاومت عالی دارند. همچنین از شفافیت و انعطاف پذیری خوبی برخوردار هستند.

مهم‌ترین کاربردهای رزین‌های پلی استایرن شامل تولید مواد عایق، لوله، فوم، برج‌های خنک کننده، صنعت لاستیک، ابزارآلات خودرو و داشبورد است. تینرها به عنوان حلال رزین پلی استر معرفی شده‌اند.

۱۲-رزین‌های پلی پروپیلن (Polypropylene Resins)

رزین‌های پلی پروپیلن، نوعی رزین پلیمری ترموپلاستیک هستند. این رزین‌ها، بی رنگ هستند، چگالی کم دارند و دارای مقاومت خوب در برابر حرارت هستند. آن‌ها را می‌توان به راحتی استریل کرد، بنابراین اغلب برای تولید تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود.

رزین‌های پلی پروپیلن مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی دارند. از این رزین‌ها برای تولید اسباب بازی‌ها، قطعات الکترونیکی، لوله و خط تولید، الیاف پوشش‌ها استفاده می‌شود.

رزین سنگ چیست؟

رزین سنگ در واقع نوعی رزین اکریلیک محسوب می‌شود و پس از قرار گرفتن روی سطوح سنگ، به یک لایه سخت و محکم تبدیل می‌شوند. از این رزین‌ها برای زیباسازی نمای سنگ ساختمانی به ویژه در دکوراسیون داخلی استفاده می‌شود.

نکات ایمنی کار با رزین

این مواد به خودی خود، سمی نیستند اما لازم است همه کسانی که با این ماده کار می‌کنند، یک سری موارد را رعایت کنند.

برای کار کردن با انواع رزین‌ها نیاز دارید که از دستکش، ماسک، لباس کار آستین بلند استفاده کنید. رزین می‌تواند حساسیت پوستی ایجاد کند. برخی از انواع آن با نفوذ به پوست، باعث ایجاد سرطان‌های پوستی می‌شوند. اگر لازم باشد که رزین با هاردنر مخلوط شود، بخارات متصاعد شده می‌تواند سیستم تنفسی را تحریک کند.

خرید رزین

برای خرید رزین و استعلام قیمت‌های روز می‌توانید با شرکت‌های فعال در این زمینه تماس بگیرید. ما در وبسایت شیمیکو، بستری را فراهم ساختیم تا بتوانید مستقیماً با مدیران فروش کارخانجات رزین، فروشندگان برتر انواع رزین و بهترین تأمین کنندگان در تماس باشید.